Olimpiyatların dokuzuncu turu bizim açımızdan sıra dışı bir turdu. Genel kategoride Norveç'e karşı oynayacak olmamız birinci masada Dünya Şampiyonu Magnus Carlsen'in Türk bir oyuncuya karşı oynayabileceği anlamına geliyordu. Kadrolar açıklanıp da Carlsen'i listede görünce doğrusu heyecan doruğa çıktı. Bir dünya şampiyonuyla oynamak her zaman yakalanan bir fırsat değil, bu oyuncumuz Dragan Solak gibi üst düzey bir büyük usta için bile geçerli.

Beyaz taşlarla oynayan bir Magnus Carlsen'i durdurmak, hele hele yenmek -rakibin adı Kramnik bile olsa- büyük bir sansasyon, o yüzden tur öncesi çok az kişi Dragan'a şans tanıyordu. Maalesef belki sonuç yine değişmedi ama Dragan Carlsen'i bayağı terletti doğrusu ve kazanca çok ama çok yaklaştı. Kuşkusuz böyle bir fırsatı elinden kaçırdığı için üzgün olan oyuncumuzu tebrik ediyor, moralini bozmamasını temenni ediyoruz. Şimdi isterseniz bu heyecanlı partinin kritik konumlarına bir göz atalım.

Açılışta oluşan bu konumda normal hamle 10. 0-0 olurdu ancak Carlsen 10. g4?! oynadı. Günümüzde tipik bir fikir halini alsa da bu konumda iyi bir hamle olmasa gerek zira d5 yeterince korunaklı ve Dragan'ın da doğru bir şekilde değerlendirdiği gibi g5 bir tehdit değil. 10...b5! Vezir kanadında piyon formasyonunu netleştirmek ve böylece d5'e baskıyı azaltarak e5'i mümkün kılmayı amaçlayan güzel bir hamle. Nitekim oyunda oynanan 11.g5 Ae4 12. Axe4 dxe4 13. Ad2 f5 14. h4 e5! hamlelerinden sonra merkezde kalan şaha karşı siyahlar konumu açıyor ve üstünlüğü ele geçiriyor.

Magnus bir önceki hamlede 22...Ff5'e cevaben 23. Ve2 oynadı ve diyagramdaki konuma eriştik. Dragan bu konumda 23...cxb5 oynadı zira 23...axb5 24. Kxa8 Kxa8 25. 0-0 ile f5'teki fili tehdit ederek tempoyla rok atmasına izin veriyor. Her ne kadar bilgisayar bu varyantı siyahlar için iyi buluyorsa da 23...Kad8!! yanıtlaması çok daha zor bir hamle olabilirdi. Tehdit Kxd4 ve sonrasında Fg3+, Şd1 Fc2+'den sonra beyaz vezir düşüyor. Beyaz hemen kaybetmiyorsa da konum oldukça can sıkıcı ve şampiyon için nahoş bir sürpriz olabilirdi.

Yukarıda oluşan konumda Dragan 27...Fd3 oynadı. Kötü değil ancak taş kırışmaları beyaza yarıyor. Bu yüzden 27...Kfe8! ile her iki kaleyi de tahtada tutmak daha iyi bir seçenek olurdu. Ancak bu konumda iki dakikası kalan Dragan için de konumu sadeleştirme isteği anlaşılır.

Ve Dragan'ın esas trajedisi. 32...a3? (32...Kxd4! 33.exd4 Fxd4'ten sonra belirsiz bir konum oluşurdu ki analiz motorları eşitlik gösteriyor) hamlesinden sonra üstünlük beyaza geçmesine rağmen son hamlesiyle Carlsen Dragan'a bir şans daha tanıyor. Bu konumda 35...Ve2? oynayan Dragan böylece Carlsen'in tuzağına düştü ve 36.Ve1!'den sonra vezir kırışmak zorunda kaldı yoksa beyaz Ve7(-e6,e5) oynayıp partiyi bitirecekti. Halbuki 35...Vf4! oynasa hem Fe2 veya Fc2 hem de Kxd4 tehditleri kendisine en az berabereyi getirecekti. Maalesef zaman sıkışmasında olan Dragan rakibinin tuzağını gözden kaçırınca konum nihayet Carlsen'in istediği gibi teknik bir hal aldı ve sonrasını şampiyon makine gibi oynayarak kazandı. Ne diyelim, bir dahaki sefere Dragan!

Genel kategorideki diğer oyunlara göz atarsak turun biten ilk partisinde, beyazın hafif üstünlüğünün bulunduğu bir konumu sadeleştirmelerle nötralize eden GM Yılmaz sürekli şah için c1 karesini vezire açan ufak bir taktikle (38...Kxa5!) Hammer karşısında siyah taşlarla takım için önemli bir berabereye imza attı. İkinci masada oynayan Emre Can'ın rakibi ise bir dönem Carlsen'i de çalıştırmış, daha kısa bir zaman önce Norveç'te düzenlenen elit turnuvada dünyanın en iyileriyle başabaş oynamış kuvvetli büyük usta Simen Agdestein'dı. Karışıklıklardan sonra oyun GM Can'ın çift kale+fil ve piyon fazlasına karşılık Agdestein'ın vezir+fil'inin bulunduğu ilginç bir konuma erişti. Beyazın filinin kötü olması ve daha da önemlisi siyah vezirin beyaz kareleri dominasyonu nedeniyle beyazın oyunu açmasına izin vermeyen blokajı konumu Agdestein için savunulabilir kılıyordu. Ancak GM Can'ın sakin hamleleri Agdestein'ı yanlış bir şekilde aktif oynamaya itmiş olmalı ki zehirli bir h3 piyonunun çekiciliğiyle Norveçli büyük usta beyazın e4 ve d5 oynamasına izin verince oyuncumuz fırsatı kaçırmadı ve d geçer piyonunu basitçe sürerek rakibini cezalandırdı. Tebrikler Emre Can!

Carlsen-Dragan partisi ile beraber son kalan masa olan dördüncü masada bu turnuvada maalesef pek formunda olmayan oyuncumuz Alexander Ipatov aslında oyun ortasında üstün bir konum elde etmişti ancak zaman sıkışmasında birkaç dakik olmayan hamle ve sonrasında Ac5 ile siyah atın oyuna dönmesine izin veren 33. Vd2? ile bir anda kendini kötü konumda buldu. Pratik olarak en iyi şans olan bir vezir finaline oyunu taşımayı başaran oyuncumuz karşısında şahlardan kendini koruyamayan GM Johanessen'in çabaları sonuç vermedi ve böylece oyuncumuz sürekli şahla altın değerinde bir berabereyi kurtararak takımımıza puanı getirdi. Bu sonuçla millilerimiz güçlü Norveç'le 2-2 berabere kalarak iyi bir skora imza atmış oldular ancak daha iyisi de olabilirdi eğer Dragan Carlsen'den puan alabilseydi. Ama sağlık olsun, hangi konumda olursa olsun şampiyonu yenmek hiç kolay bir iş değil ve Magnus dünya zirvesindeki pozisyonunu biraz da bu dokuz canlı oluşuna borçlu. Millilerimizi mücadelelerinden dolayı tebrik ediyoruz! Son iki turda da böyle oynarlarsa neden yukarılarda bir yerde bitirmeyelim?

Kadınlarda rakibimiz kâğıt üzerinde her masada üstün olduğumuz Meksika'ydı ve tabiri caizse kadınlarımız bugün çıtır çıtır tortilla yedi! Dün yaptığı hatayla kazanç konumda mat olan WIM İsqandarova bu sefer rakibinin fahiş hatasını değerlendirerek turun ilk kazananı oldu. Khayala'nın bir önceki turu kafasından silmesi adına güzel bir galibiyetti kuşkusuz. Khayala'yı formda oyuncumuz WIM Topel izledi. Oyun sonunda çift fil avantajını piyon üstün kazanç fil finaline dönüştüren Zehra rahatça kazanca uzandı ve olimpiyatlarda şu ana kadar gösterdiği harika performansı devam ettirmiş oldu. Keza birinci masada da Betül Cemre Yıldız rakibine daha açılıştan piyon üstünlüğü sağladı ve bu avantajını finale kadar taşıdı. Finalde atı ve veziriyle rakibinin piyonlarını tek tek düşüren Betül Cemre karşısında son konumda d6 karesinden beynel tehdidiyle en az fil kaybedecek olan WIM Garcia Morales partiyi terk etti. Skor 3-0 olmuştu ve ikinci masada Kübra aynı kanatta piyonların olduğu bir vezir+fil finalinde piyon üstünlüğünü değerlendirmeye çalışıyordu. Konum objektif olarak berabere olsa da kazancı zorlayan Kübra bu çabalarının karşılığını aldı ve skoru belirledi: 4-0! Bir basketbol tabiriyle bu "süpürüş" umarız takımımıza kalan iki tur için güzel bir moral olmuştur. Tebrikler kızlar!

Üst masalarda büyük sürprizler yaşanmadı. Çin Ukrayna ile berabere kalırken Fransa Çek Cumhuriyeti'ni bir önceki tur olduğu gibi yine Bacrot sayesinde geçerek Çin'e yetişti. Azerbaycan-Romanya beraberliği sayesinde de bu iki takım zirvede yalnız kaldı. Macaristan ve Bulgaristan da rakiplerini yenerek Azerbaycan ve Romanya'ya katıldılar. Büyük ihtimalle ilk üç bu saydığımız takımlardan oluşacak gibi görünüyor. Ayrıca güzel ve basit bir taktik için 2-2 biten ABD-Almanya maçından Meier-Kamsky partisine göz atmanızı öneririz, Kamsky seviyesindeki satranççılar bile bazen böyle şeyleri gözden kaçırabiliyor!

Kadınlar kategorisinde değişen pek bir şey olmadı. Rusya Ermenistan'a karşı zorlansa da 2.5-1.5 kazanmasını bildi ve şampiyonluk yolunda önemli bir engeli daha geride bıraktı. Çin de Fransa'yı 3.5-0.5 gibi bir skorla ezdi ve ikinci sırada tek başına yoluna devam etti. Büyük ihtimalle bu iki takım ilk iki sırayı alacak ancak üçüncülük çekişmesi sürüyor. Hindistan'ı Mariya Muzychuk'un galibiyetiyle geçen Ukrayna bu yarışta şimdilik avantajlı. İspanya, Romanya, Almanya, Polonya bugün kazanan ve üçüncülük iddiasını sürdüren diğer ülkeler ancak Ukrayna'dan kuvvetli takımlar oldukları söylenemez. Yine de satranç sürprizlerle dolu ve ne olacağı önceden kestirelemiyor, özellikle de takım turnuvalarında.

Yarın turnuvanın 10. turu oynanacak, umarız millilerimiz bugünkü başarılı oyunlarını yarına da taşır ve güzel skorlar elde eder. Heyecan dolu bir turda daha görüşmek üzere!