GM Suat Atalık 11. Turu Canlı Olarak Analiz Etti.

Rusya Federasyonu'na bağlı Kalmukya Özerk Cumhuriyeti'nin başkenti Elista'da GM Topalov ve GM Kramnik arasında devam eden Dünya Şampiyonluğu ünvan maçının 11. turu sona erdi. Milli Sporcumuz GM Suat Atalık tur sırasında canlı olarak sitemizden maçı değerlendirdi.

Berabere sonuçlanan 11. turu resmi siteden izlemek için tıklayınız.

GM Suat Atalık'ın değerlendirmelerini okumak için lütfen haberin devamını tıklayınız.

(Ünvan Maçı 11.  Tur  Topalov-Kramnik)

1.d4 (Topalov maçın başından beri bu hamleyi 1.e4 e tercih ediyor. Büyük bir ihtimalle Berlin ve Cheljabinsk varyantlarında oluşacak durumlara göre daha canlı pozisyonlara ulaşabileceğine inandığı için.)..d5 2. c4 (Vezir Gambiti)..c6 (Slav Savunması) 3.Nf3 Nf6 4.e3 (Modern bir varyant bu maçta da 2 kez oynandı) ... Ff5 (Siyahlarin bu olanağı yüzünden 4.e3 uzun süre rağbet görmemişti. Birkaç oyun önce siyah 4...e6 5 Fd3 dc4 6.Fc4 c5 le oyunu kabul edilen vezir gambitine dönüştürmüştü.) 5. Ac3 e6 6. Ah4 (Beyaz fil çiftini almak istiyor.6.Fd3 eşitlikten fazla bir şey vermez.)...Fg6 7.Ag6 hg6 8.Kb1!? (yeni bir yaklaşım. 2 oyun evvel Topalov 8.a3 le yine bu konumda fazla uygulanmayan bir planı seçmişti. 8 Fd2 ya da 8.g3 daha çok başvurulan planlar. Kb1 benim bildigim kadar yeni bir hamle.)..Abd7 9. c5 (9.c5 !? Beyaz Kb1 in yerini doğrulamak istiyor.)... a5 10. a3 e5 ( Doğru reaksiyon. Genelde rakibinizin fil çifti varsa oyunu açmak istemezsiniz lakin bu konumda siyah gelecek olan b4 -b5 kanat atagini merkezden oynayarak karşılamak istiyor.) 11. b4 axb4 12. axb4 (  Oyun beklediğimiz gibi gelişiyor.)... Vc7 (Büyük bir ihtimalle beyaz 13.g3ü 13.h3 e tercih edecek) 13. f4! (Topalov'un keskin stilini gösteren bir hamle, olasi 13...ef4 14.ef4 sonrasi inisiyatif beyazda. Taraflar bu ana dek tahmin edilebilecek en doğal hamleleri oynadilar. Beyaz da fil çifti var ve b4 c5 d4 f4 piyon strüktürü siyahin fili için bir duvar oluşturuyor..Capablanca' nin dedigi gibi piyonlarımızı kendi filimizin ters rakibin filinin aynı rengine sürmeliyiz. Bu bağlamda Beyaz Ff1 'iyi fil' olarak gözüküyor.) ...ef4 (Beklenen hamle.13...e4 siyahları karşı oyundan yoksun bırakırdı.) 14.ef4 Fe7 (Siyahlarin su anda  beyazın inisyatifini bozmak için 2 plani var.Af8-e6 manevrasi Kramnik' ten şah kanadinda beklenebilir. Diğer planda siyahın vezir kanadinda ki reaksiyonuna bagli.Acaba Kramnik b5 e razi olacak mi yada kendisi b6 yada b5 sürecek mi? Topalov dan beklenen hamle 15.Fd3) 15.Fe2 (İlginç bir hamle daha. Topalov'un bu hamleyi 15.Fd3 e neden tercih ettigini anlamak zor. Simdi 15...Ae4?!16.Ae4 de4 17.d5! Beyazin avantajına olur. Siyahlarin bu pozisyonda 2 önemli plani var:15...Af8-e6 yada f5 karesini denetlemek için 15...Ag8!? ve Ff6-Ae7.)...Af8 (Beklenen varyant) 16. 0-0 Ae6 17.g3 (Tüm beklenen hamleler. 17...Kd8 18...Ae4 fikriyle siyah için ilginç. 17...Kd8 18.Fe3 Ae4 19.Ae4 de4 20.Fc4!Ad4 21.Ff7 Sf8!?22.Fd4 Ff6 23.Fg6 Fd4 24 Sh1 beyaz için daha iyi.) ...Vd7 (siyahlar e4 üzerindeki bir değişim sonrası Ac7-d5 i amaçlıyor. Mesela 18.Fe3 Ae4 19.Ae4?! de4 20.Fc4 Ac7 ve siyah daha iyidir. 18 Vd3 beyazin en iyi hamlesi gibi gözüküyor. Bu yüzden 17...Kd8 ve 17...Vd7 arasındaki seçim çok önemliydi.) 18. Qd3 ( 18...Ac7 siyahtan beklenen hamle.) ....Ae4?! (Siyahlar oyunu öldürmeyi amaçlıyor.) 19. Ae4 de4 20. Ve4 Vd4 (20.....Ff6 ilginç bir alternatif. 20...Ff6 21 d5!? ilginçti. Beklediğimiz gibi 20...Vd4 21.Vd4 Ad4 22.Fc4 oynandı. Şimdi beyazlar biraz daha iyi ) 21.Vd4 Ad4 22. Fc4 (ve beyaz biraz daha iyi) ...0-0 ( Bu tarz hafif kötü konumlari savunmak GM Kramnik için zor olmasa gerek. Bütün opsiyonları açık tutan 23. Şg2 en iyi ihtimal gibi duruyor. Beyazlar fil çiftini korumayı başardı lakin vezir kanadında dikkatli olmalılar. Ke1 veya Kd1 oynayabilmek için Şg2 önemli bir başlangıç) Gene beklediğimiz gibi beyaz 23.Şg2 oynadı....Ka4 (tehdit 24...Fc5, 24.Kd1 Fc5 25. Fe3! Ae6 26Fc5 Ac5 27. Ff7 Kf7 28. bc5 eşitlik getiriyor. Fakat Topalov'un maçın genel havası yüzünden bunu tercih edeceğini tahmin etmiyorum. 24. Kd1 (24. Fe3 diğer bir ilginç alternatifti.) 24...Kd8 (Kramnik tahminlerimizi boşa çıkartıyor. 24...Fc5 oyunu dengede tutardı. 25. Kd3 Topalov' dan beklenecek hamle) 25.Fe3 !? (diğer bir riskli hamle. 25. Fe3 Ac2 ilginç bir oyun getirir. 25...Ac2 26 Kd8 Fd8 sonrası beyazın fili nereye çekeceği önem kazanıyor.) ...Ff6?! (Kramnik 25...Ac2! ile komplikasyonlara girmek istemiyor. Halbuki bu eşitliği hemen koruyacaktı. Siyah 25...Af5 oynamak istiyor. Bundan dolayı 26. Ff2 yada daha da sofistike gözüken 26. Fg1!? gibi hamleleler tercih edilebilir. Beyaz biraz daha iyi.) 26. g4!? (Topalov piyon konfigürasyonunu bozmak pahasına Af5 tehdidini önledi.)26...Şf8 (Kramnik bu konumda risk içeren pozisyonel oyununu sürdürüyor. 27. g5 taş kazanmaz çünkü 27...Af5 var. Bana göre hemen eşitliğe gidecek taktik seçeneklere yönelmemesi Volodya'nin başına iş açacak gibi. Beyazdan beklenen hamle 27.Ff2) Nitekim 27.Ff2 geldi. (Şimdi g5 tehdidi yüzünden 27...Ab5 yada 27...Ae6 hamlelerinden başka seçenek gözükmüyor.) ...Ae6  28. Kd8 Fd8 (Beyazların avantajını korumaları pamuk ipliğine bağlı gözüküyor. Hemen akla gelen fil çiftine sahip olmanin en güzel yanı olan fil çiftini istediğiniz anda verebilme avantajina dayalı 29. Fe6 fe6 30. h4 ile siyahların er yapısını bozmak.)29. f5?! (Beyaz avantajını kaybetmeye başladı 29...gf5 30. gf5 (Şimdi 30...Af4 31. Şf3 Ad5 ten sonra beyazın avantajını değerlendirmesi zor gözüküyor.)...Af4! 31. Şf3 Ah5 (Nitekim bahsi geçen varyant tahta da da oluştu. 31...Nh5! Kramnik'in hamlesi önerdigim alternatiften daha sempatik zira diger varyantta oldugu gibi 31...Ad5 31.Fd5 cd5 üzerine vakit kaybetmeyecek. 32. Kb3 Fc7 ve Af6 sonrası siyahların problemi yoktur) 32. Kb3 Fc7 33.h4!? (Topalov riskli oyununu sürdürüyor. Oyun sonunda sürülen piyonlar geri gelmez. 33.h3 daha sağlam bir alternatifti. 33. Fg3 Ag3 34. hg3 ise ters renkli fillerden ötürü sadece beraberlik verir. 33. h4 Fe5!? 34.Fe3 Af6 35. Fg5 ve statik bir eşitlik var.) ...Af6 34. Fd3? (Topalov ateşle oynamaya başladı. 34...Ad5 35.Fe1 Ka1 36.Ff2 Kh1! siyaha aktif oyun getirecek gibi gözüküyor.) ... Ad7 (bu hamle de iyi bir alternatif) 35. Fe4 Ae5 (avantaj siyaha geçti.) 36. Şg2 ve siyah 36...Ka2 sonrası avantajını sürdürür. (Beklendigi gibi Topalov'un 34. hamlede b5 sürebilmek için yaptığı büyük hatadan sonra avantaj Kramnik'in eline geçti. 37. Fb1 Kd2 (37. Fb1 ve Şg1 arasında bir seçim yaşayan Topalov ilkini seçti. Bu hamlenin fikri 36..Kd2 sonrası Şf1 ile kaleye yaklaşmak.) Avantaj el değiştirince beyazlar fil çiftini ellerinde tutup siyahların kamplarına girmesini engellemeye çalışmaktan başka yapacakları bir şey yok. 38. Şf1 Ag4 (39. Fe1 39.Fg1 den daha iyi gözüküyor. Yalnız 39. Fe1 Ah2! 40. Şg1 Ke2 41. Fg3 Fg3 42. Kg3 Ke1 43. Şh2 Kb1 sonrası beyazları muhtemelen kayıp bir kale finali bekliyor. Bu son vaziyette 44. f6! gf6 45. Kg4 beyaz için tek şans gibi. Dolayisiyla h2 karesini kontrol eden 39.Fg1 tek hamle gibi duruyor. Ama 39. Fg1 e de 39...Fh2! kazaniyor gibi gözüküyor. Simdi çok ilginç bir dönüm noktasındayız. Topalov 2 kayıp varyanttan birini seçmek zorunda. Beyazın 34. hamlede yaptığı büyük hata sonrası bütün taşlarıyla geri gitmesi neticesi baktığımız 2 varyantta da siyahların fil değişimini zorlaması oyunu bitirecek gibi gözüküyor. 39. Fg1 (sonunda Topalov 2 varyanttan birini seçti. 39...Fh2! Kramnikten beklenen hamle.) ...Fh2 ! 40. Şe1 (Beklendigi gibi 40. Şe1 geldi. Şimdi hepimize düşen 40. Şe1 Kg2 41. Fd4 Fe5! 42. Fe4! Kh2 43. Fg1 Kh4 44. b5! varyantının kaybedip kaybedemeyeceğini oturup beklemek.) ....Kd5 (Bu hamleyle Kramnik yorgunluk belirtileri gösterip kazancı kaçırıyor. 41. Ff2 İnsanlar için zorunlu gözüken bir hamle. Lakin 41.Fh2! Ah2 42.Kd3!!  atın kötü durumu yüzünden beyazlara hemen eşitlik getirirdi. Burada birazda Kramnik'in 40. hamledeki korkunç seçiminden bahsedelim. 40. hamle zaman kontrolünün son hamlesi. Bu hamleyi yapacağınız zaman genelde az vaktiniz kaldığından hata yapma şansınız çoğalır. Kramnik'in seçimi bu yüzden çok kötü fakat çok da eleştirilmemeli.) Şimdi Topalov'u zor bir defans bekliyor. Bir çok oluşabilecek varyantta ya bir piyon eksik bir K artı ters renkli filler finalini yada bu zor finali tutmaya çalışacak.) 41...Şe7 (oyun sonu prensipleri içinde bir hamle örneğin. Nitekim 42. h5 Af2 43. Şf2 bahsettigimiz  senaryolardan ilkine oyunu götürdü. .... Şf6 (ve siyah açıkca iyidir ama kazanca yetecek mi söylemek zor. 43...Şf6 ve 44. Şf3 sonrası siyahın nasıl devam edeceği merak konusu.) 44. Şf3 (44...Kd2 ya da 44...Kd4 olasılıklar. Beyazlar bu konumda Fe4 ve b5 le Tüm vezir kanadını değişip f5 erini kaybettikleri ama ters renkli filler yüzünden berabere olacak bir finali getirmek istiyorlar.) 44...Kd4 (şimdi 45.b5 Kc4 46.bc6 bc6 47.Fe4 Kc5 48 Kb6 berabere yapar. Bu durumda oyunun berabere biteceğini rahatça tahmin edebiliriz.) 45. b5 (Herşey 40. hamleden sonra öngördüğümüz senaryo içinde gelişiyor.) 45...Kc4 (siyah bir er kazanacak ama ...) 46.bc6 bc6 47.Kb6 Kc5 48. Fe4 (Senaryo tahtada da oluştu) 48...Şg5 49.Kc6 (oynanması gerekli) 49..Ka5 (Kramnik oyunu her ne pahasina olursa olsun sürdürmek istiyor. 50 f6 gf6 51. h6 eşitliğe giden taktik yollardan biri. Ayrıca beyaz h erini kaybedip oyuna devam ederse gene siyahın yapabilecegi pek bir şey yok. 50. f6 haricinde 50. Kb6 da Kb7 fikrinden dolayı hemen beraberliğe götürüyor.) 50. Kb6 Ka3  (51. Şg2 ve 52. Kb7 tehdidi gündemde.) 51. Şg2 Fc7 (Kramnik 7. hattı kapatmaya çalışıyor.) 52.Kb7 (52...Kc3 olası bir hamle. Yada 52...Kg3 53. Şf2 Kc3 beklenebilir) ...Kc3 53. Şf2 Şh5 54. Fd5 (53...Şh5 54 Fd5 Şimdi beyazlar piyon yapısını stabilize ettiler.) f6 55. Şe2 (Kramnik'in  bu pozisyonu bu seviye de  kazanamayacağını bildiği halde oynamaya devam etmesi skandalların intikamını almaya çalıştığını çağrıştırıyor.) ... Şg4 56. Fe4 Şf4 57. Fd3 Kc5 58. Kb4+ Şg3 59. Kc4 Ke5+ 60. Ke4 Ka5 (60...Kf5 61.Ke3+ Şg4 62. Ff5+ Şf5 63. Ke7 son eri alarak berabere yapardı) 61. Ke3 Şg2 62. Fe4 Şh2 63. Kb3 Ka2+ 64. Şd3 Ff4 65. Şc4 Ke2 66. Kd5  ..... (1/2-1/2)