Yine dramatik sonuçlara sahne olan FIDE Dünya Şampiyonası Adaylar Turnuvası'nın 13. turunda Magnus Carlsen kazanarak lider Vladimir Kramnik'i yakaladı. Teimour Radjabov'u 89 hamle sonunda alt etmeyi başaran Carlsen daha fazla galibiyet aldığı için şu an turnuvada averajla lider durumda. Kramnik rakibi Boris Gelfand karşısında iyi bir konum elde etti ancak bu üstünlüğünü galibiyete çevirmeyi başaramadı. Alexander Grischuk da Levon Aronian ile beraberlikte anlaşırken Vassily Ivanchuk yine şanssızlığının kurbanı oldu ve Peter Svidler karşısında oyunu zamandan kaybetti.

Carlsen'i yenerek turnuvada büyük bir sükse yapan Vassily Ivanchuk'un zamanı kötü kullanma alışkanlığı 13. turda tekrar nüksetti. İnanmak gerçekten zor: Ukraynalı oyuncu bu turnuvada beşinci kez zamandan kaybetti. Ancak bu kez konumunun zaten kayıp olduğunu söyleyebiliriz. Svidler şöyle dedi: "Benim için yeni bir tecrübeydi. Rakibim 27...Kd7 hamlesini oynadıktan sonra biraz rahatlamış görünüyordu fakat 28.a4 yanıtımdan sonra yarım dakika boyunca bir hamle bulamadı ve oyunu kaybetti."

Oyun Fransız Savunması'nın İlerleme Devam Yolu ile başladı ve Rus büyükusta oyunun başından itibaren kuvvetli hamleler yaptı. "Eğer bir şeyler yapmasaydım siyahların kolaylıkla gelişimini tamamlayacağını biliyordum dolayısıyla 11.Fg5 ve 12.Fe3 hamleleriyle rakibim için sorunlar yaratmaya çabaladım." Svidler açılışın ardından 15. hamlede bir piyon fedası yaptı. "Önemli anlardan biriydi," dedi Svidler ve ekledi: "Eğer bu fedayı yapmazsam ömrüm boyunca pişmanlık duyardım." 23.Ke1 hamlesinden sonra "bir süreliğine mutlu olsa" da siyahların 23...Ad6 yanıtını farketmesi gecikmedi. Svidler daha sonra asistanları tarafından bilgisayar yardımıyla bulunan oldukça karışık bir devam yolunu gösterdi: "Elbette böyle bir devam yolunu tahtada bulmaya imkan yok!"

Ivanchuk, rakibinin yarattığı sorunlara bir çare bulmakta zorlandı ve çok vakit kaybetti. Sonuç olarak beyazların 37. hamlesinden sonra bayrağı düştü. "Beyazların fikirlerini gördüm ancak ne yapacağımı bilemedim. Açılıştan beri konumum hiç rahat değildi." Basın toplantısında GM Danny King herkesin merak ettiği soruyu Ivanchuk'a yöneltti: nasıl olmuştu da Radjabov ve Carlsen gibi oyuncular karşısında muazzam performanslar sergilerken beş oyunda zamandan kaybetmişti? Ivanchuk: "Olan oldu. Kaybettiğim oyunları düşünmek istemiyorum. Onları bir an önce unutup yeni bir turnuvaya katılmayı düşünüyorum." Ertesi gün Kramnik ile oynayacağı oyun için ise şu yorumu yaptı: "Benim için önemli değil, sadece sıradan bir oyun."

Alexander Grischuk ile Levon Aronian bir Slav/Katalan partisinde 38 hamle sonrasında beraberlikte anlaştılar. Aronian'ın 12...a5 hamlesinin "aşırı hırslı" olduğunu ifade eden Grischuk: "Açılıştan üstünlük elde ettim. Elbette siyahların eşitlemek için iyi şansları vardır fakat bunu başarmak için çok dakik oynaması gerekir çünkü beyazların merkezde konumsal bir üstünlüğü bulunuyor." Beyazlar oyunsonuna iki fil üstünlüğü ile girdi ve kaleleri de daha aktifti ancak Grischuk bu üstünlüğü galibiyete dönüştüremedi. Grischuk: "Doğru oynasaydım rakibimi büyük bir baskı altına alabilirdim." Takip eden taktik hamle dizisinden sonra Aronian yarım puanı kurtarmayı başardı. Basın toplantısında Grischuk kazanca oynadığından bahsetti: "Motivasyonumu büyük ölçüde kaybettiğim bir gerçek ama Levon gibi muhteşem bir oyuncuyla karşılaşma fırsatı her zaman elime geçmiyor!"

Turun iki kilit oyunundan ilk sonuçlananı Vladimir Kramnik ve Boris Gelfand karşılaşması oldu. Fianchetto Grünfeld ile başlayan karşılaşmada eski Dünya Şampiyonu henüz 5. hamlede yeni bir fikir uyguladı. Günümüzde böyle yeni fikirlere artık pek sık rastlanmıyor. Gelfand, rakibi için şu yorumu yaptı: "Ortaya koyduğu yeni fikirlerin sayısı belki de hepimizin bulduklarından fazladır!" Radjabov-Carlsen maçının sonucuna göre beraberlik ya da kazanç şanslarını saklı tutmak isteyen Kramnik: "En azından bir mücadele yaratmayı başardım" dedi.

Beyazlar 17. hamleden sonra büyük bir baskı yarattı. Siyah haneli filini değişen siyahlar için bu oldukça tehlikeli görünüyordu. Kramnik: "Her şeyin darmadağın olması için sadece küçük bir hata yeterliydi!" 21. Vd3 hamlesinden sonraki konum için ise Kramnik şöyle dedi: "Siyahlar bir tehdit dahi yaratamıyor. Garip görünse de açık üstün olduğumu düşünüyorum." Oyunun kritik anı gibi görünen 30. hamlede Kramnik zaman sıkışması altında kuvvetli bir devam yolunu kaçırdı. Ancak oyun boyunca muhteşem bir savunma ortaya koyan Gelfand'ın yarım puanı hakettiği de bir gerçek.

Son turda önceden kestirilmesi güç bir oyuncu olan Ivancuk ile karşılaşacak Kramnik: "Kiminle oynayacağımın önemi yok. Bu oyun turnuvanın son oyunu. Birçok galibiyet aldım ve artık farketmez. Kesinlikle gergin değilim."

Magnus Carlsen hakkında merak edilen ise geçen yılın Eylül ayından bu yana aldığı ilk yenilgi ile nasıl başa çıkacağıydı. Yorumcu IM Lawrence Trent'e göre Norveçli oyuncunun stratejisi basitçe "temkinli davranmak" olacaktı. Teimour Radjabov karşısında Carlsen Nimzo-Hint Savunması'nın ender bir devam yolunu oynadı ve oyunun erken safhasında fillerinden birini rakibinin atı ile değişti. Radjabov, basit gelişim hamleleriyle hafif bir üstünlük elde etse de Azeri oyuncu taktik bir inceliği kaçırınca Carlsen inisiyatifi aldı.

Oyunun ilerleyen safhalarında Radjabov dikkatli oynayarak hafif kötü olduğu ancak doğru oyunla beraberlikle sonuçlanması gereken bir oyun sonuna girdi. Rakibinin kötü performansını göz önünde bulunduran Carlsen uğraşmaya devam etti ve 89 hamle sonunda bir satrançseverin deyimiyle "sinekten yağ çıkarmayı" başardı. Turnuva liderliğini yeniden ele geçirdiğini bilen Carlsen basın odasına girdiğinde rahatlamış ve heyecanlı görünüyordu.

Radjabov basın toplantısının başında Carlsen dahil olmak üzere herkesi güldürdü: "Diğer kaybettiğim oyunlara nazaran bu oyunu kaybettiğim için üzgün değilim çünkü en azından turnuvada bir şeyleri değiştirdim ve bu benim için tarihi bir yenilgi olabilir!" Carlsen: "Benim için zor oldu. Önceki oyunun ardından çok üzgündüm ve iyi uyuyamadım. Bugün kendimi pek iyi hissetmiyordum. Sanırım bir noktada iyi bir konum elde ettim fakat üstünlük sağlamayı beceremedim. Girdiğimiz oyun sonu eşitti ancak turnuva durumunu düşünerek elimdeki her şansı kullanmam gerektiğini biliyordum. (...) En son ana kadar beraberlik olduğunu düşünüyorum ama emin değilim, hepsini hesaplayamadım. Oyunu sürdürmeyi başardım ve rakibim sonunda kazanmama yetecek kadar çok hata yaptı ve kazandım. Şimdi son turdan önce yeniden liderim ve tek istediğim de buydu!"

13 turun ardından Carlsen Kramnik ile birinciliği paylaşıyor. İki oyuncunun da 8,5 puanı var fakat Norveçli oyuncunun galibiyet sayısı daha fazla. Bu da demek oluyor ki Kramnik'in turnuvayı kazanmak için son turda Carlsen'in önüne geçmesi gerekiyor. Aronian ve Svidler 7 puan ile üçüncülüğü paylaşırken Grischuk ve Gelfand da 6 puan ile beşinciliği paylaşıyor. Ivanchuk 5 puanla yedinci durumda ve Radjabov ise 4 puanla son sırada bulunuyor. Son tur olan 14. tur bugün oynanacak olan Carlsen-Svidler, Ivanchuk-Kramnik, Gelfand-Grischuk ve Aronian-Radjabov karşılaşmalarına sahne olacak.

Özgün Metin: Peter Doggers
Çeviri: Ali Polatel

Resmi Site