Ivanchuk, Aronyan ve Ding Liren Çeyrek Finalde!

Tiflis'te dördüncü turun klasik zaman kontrolünde oynanan maçları bugün tamamlandı. Bugün oyunlarını kazanan Ding Liren ve Aronyan ile ilk oyunda kazandığı için kazanç pozisyonda sürekli şah çekerek berabere yapan Ivanchuk çeyrek final oynamaya hak kazanan isimler oldular.

Dünya Kupası'nda dördüncü tur iki kısa beraberlikle başladı. Dün çok heyecanlı bir oyun oynayan Maxime Vachier-Lagrave ve Alexander Grischuk bugün 13 hamlelik kısa bir beraberlik yaptılar ve işi eşitlik bozmaya bıraktılar. Hızlı satrancın iki uzmanının turnuvada kalmak için oynayacağı oyunların çok zevkli olacağını söyleyebiliriz, kaçırmayın! Bir diğer kısa beraberlik de Bu Xiangzhi-Svidler oyunundan geldi. Sakin bir varyant oynayan Bu Xiangzhi karşısında Svidler eşitliği sağlamakta zorlanmadı ve 15. hamlede tamamen eşit bir ters renkli fil ve çift kale oyunsonunda oyuncular beraberlikte anlaştı.

Evgenij Najer karşısında Rapport Fransız'da -son zamanlarda popülerleşse de- yan bir varyant olan 3...Ac6!? ile yine ilginç bir açılış seçiminde bulundu ve Najer'in buna pek hazırlıklı olduğu söylenemezdi. Dengenin hiçbir zaman bozulmadığı oyunda her iki satranççı da doğru oynayınca parti berabere sonuçlandı. Hem Najer hem Rapport şu ana kadar hızlı satrançta iyi bir performans ortaya koydu ve kendilerine güveniyor olmalılar! Günün diğer berabere biten maçında modern zamanların Larsen'i -tabii Bent Larsen 60'lı yıllarda dünyanın en iyi birkaç oyuncusu arasındaydı, stil bakımından bir karşılaştırma olabilir aralarında sadece- Baadur Jobava 1.b3 ile başladığı oyunda So'ya sıkıntılı anlar yaşatmayı başardı. Sıkışık fakat kapalı bir konumda sakinliğini koruyan So karşısında net bir kazanç planı bulamayan Gürcü oyuncu berabereye razı olmak durumunda kaldı.

Dün kazanan Fedoseev'e bugün beyaz taşlarla berabere yapması yetiyordu ama satrancın mitolojik tanrıçası Caissa, [Meraklısına ufak bir not: Caissa'yı Rönesans'ta İtalyan şair Vida'nın Satranç Oyunu isimli şiirinde (1525) yarattığı Scacchis adlı periye ve ondan ilham alarak 1763'te Caissa diye bir şiir yazan Sir William Jones'a borçluyuz.] açılıştan itibaren beraberliğe oynayan Rus satranççıyı -tamamen beraberliğe oynayan satranççılara çokça yaptığı gibi- cezalandırdı! Yine de Fedoseev 31. hamlede doğru yanıtı bulsa şu an çeyrek finaldeydi:

Fedoseev-Rodshtein

Beyazın elbette iki yanıtı var: 31. Vf3 veya 31. Kf3. Acaba doğru hamle hangisi?

Dvoretsky’nin eğer yaşasaydı bir sonraki kitabında eliminasyon metodunu anlatmak için kullanabileceği güzel bir örnek.

Fedoseev 31. Vf3? ile yanıtladı ve oyun kayıp bir kale finaliyle sonuçlandı:

31...cxd4 32.Vxc6+ Şxc6 [Beyaz şahın g hattından kesik olması siyaha zaman kazandırıyor.] 33.Kg1 Ke8 34.b4 [34.Şg2 Şc5 ve siyah kazanmalı. Yine de oyundaki hamleden daha iyi bir deneme olabilirdi.]

34...b5! [Rodshtein şahına yolu açıyor.] 35.c5 Şd5 36.Kg7 d3 37.Kd7+ Şc4 38.Şg2 Şc3 39.h4 d2 0-1

Oysa 31. Kf3! oyunu kurtarırdı:

[31.Kf3! cxd4 32.Vh7+ Şa6 33.Vxg8 Vxf3+ 34.Şg1= ve bu konum berabere. Örneğin 31…Vxf4 35.b4 Vc1+ 36.Şf2 Vd2+ 37.Şf1 Vxb4 38.Vc8+ Şa5 39.Vxf5+ Şa4 40.Vb5+! Şa3 41.Vxb4+ Şxb4 42.Şe1 Şxc4 43.Şd2= çünkü siyah şah h-piyonunu aldıktan sonra tam zamanında c8 karesine gelebiliyor.]

Günün en güzel partisi tartışmasız Ding Liren-Wang Hao oyunuydu. İki Çinli satranççının mücadelesinde Ding Liren pozisyonel ustalığını konuşturdu ve klasik stilde bir galibiyet aldı. Partinin tamamını incelemeniz önerilir elbette ancak siyah terk etmeden iki hamle önceki bu pozisyon sanırım Ding Liren’in fili karşısında Wang Hao’nun atının oyun boyunca olan çaresizliğini anlatmaya yetiyor:

Ding Liren - Wang Hao

At nereye giderse gitsin ya düşüyor ya da fili alarak oyunu kayıp piyon finaline götürüyor. Filin at karşısındaki hakimiyetini anlatan güzel bir konum.

Son olarak günün en uzun oyununda Dubov, açılış sonrası Aronyan’ın ilginç fikrine karşı bocaladı ve aslında iyi çıkabilecekken kayıp bir final oynamak zorunda kaldı. Ancak her şey aslında yeni başlıyordu! Mark Dvoretsky’yi anmışken devam edelim, yine onun Endgame Manual (Oyunsonu El Kitabı) adlı gelmiş geçmiş oyunsonu kitapları arasında en iyilerinden biri olarak gösterilen eserindeki Trajikomediler bölümlerine girmeyi hak eden bir hatalar komedyasına şahit olduk!

Aronyan-Dubov

73.g3? [73.g4! kazanırdı. 73…Ff3 (73...Fb1 ile fili çaprazda tutarsa eğer 74.Şe5 Şg7 75.Kd7+ Şg6 76.Kb7 Fd3 77.Kb3 Fc2 78.Kb2 Fd3 79.Sd4 ve artık filin çaprazda karesi kalmadı 79…Ff1 80.Kb6+ Şf7 81.Şe4!+–) 74.Kd4 Fe2 75.Şe5+–]

73...Fb1? [73...Ff5+ 74.Şe7 Fh3 ve bu konum Dvoretsky’nin de kitabında gösterdiği -ve analiz ettiği oyununda bulduğu- gibi berabere!]

74.Kb2? Fd3? [74...Ff5+]

75.Şe7? Fe4? [75...Şf5 76.Kb4 Fe2 77.Şf7 Ff3 78.Şg7 Fe2 79.Şh6 Ff3 80.Kb5+ Şg4 81.Kxg5+ Şh3 82.Şg6 Fg4 ve g3 piyonu düşüyor. Bu berabereyi unutmayalım, birçok defa karşımıza çıkacak; 75...Ff5; 75...Şh5 de diğer berabere hamleler]

76.Kb6+? [76.g4! yine kazanıyordu.]

76...Şg7 [76...Şf5 77.Kb4 Ff3 78.Şf7 Fd1= 79.Şg7 Ff3 80.Sh6 Fd1 ve yine üstteki varyanttaki gibi: 81.Kb5+ Şg4 82.Kxg5+ Şh3 83.Şg6 Fg4!=]

77.Kb5 Şg6 78.Kb4? Fc2? [78...Şf5!]

79.Şf8? Şf6? [79...Şh5 80.Şg7 Ff5 81.Şf6 Fh3]

80.Şg8 Fd3 81.Kd4 Fc2 82.Kd2? Fb1? [82...Fe4 83.Kd4 Şe5 84.Ka4 Şf5 85.Şg7 Ff3 86.Şh6 Fd1 87.Ka5+ Şg4]

83.Kf2+ Şg6 84.Kb2? [84.g4]

84...Fd3 85.Kb6+? Şf5! 86.Kb4 Şf6 [86...Fe2]

87.Kd4 Fc2 88.Kd2? Fb1? [88...Fe4]

89.Kf2+ Şg6 90.g4! [Nihayet!] 90…Fe4 91.Kd2 Şf6 92.Kb2? [Ve yine hata! 92.Ke2 Şe5 93.Şg7 Şf4 94.Kxe4+ Şxe4 95.Şh6 Şf4 96.Şh5+– Aronyan için hesaplaması basit bir kazanç ancak Ermeni satranççı son bir şans tanıyor.]

92...Fd3? [92...Şe5= ve yine berabere! 93.Kf2 Şd4 94.Şg7 Şe3 Bu hamleyle Dubov oyunu kaybediyor ve eleniyor. En azından bu finali iyi bir şekilde öğrenmiş olacak!]

93.Kb6+ Şe5 94.Şg7 Şf4 95.Kb4+ Fe4 96.Kxe4+ Şxe4 97.Şg6 1-0

Merak edenler Dvoretsky “Endgame Manual”ında -2. baskısında 240. sayfada yer alıyor- Chistiakov-Dvoretsky, Moskova 1966 analizine bakabilirler. Satranç kitaplarının faydası nedir diye merak edenler olursa!

Turnuvada yarın yine eşitlik bozma günü ve her zaman olduğu gibi oyunlar TSİ 14.00’da başlayacak.

Resmi Site: https://tbilisi2017.fide.com/

Canlı Yayın: https://chess24.com/en/watch/live-tournaments/tbilisi-fide-world-cup-2017#live

Haber: Tarık Selbes

Fotoğraf: Anastasia Karlovich